به گزارش خبرنگار حیات، عماد احمدوند، دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، در نشست خبری نمایشگاه فناوری نانو گفت: در سال‌های اخیر فناوری نانو در ایران به یکی از پیشران‌های اصلی نوآوری و توسعه صنعتی تبدیل شده است و گستره نفوذ این فناوری اکنون تقریباً تمام حوزه‌های صنعتی کشور را دربر گرفته و سهم آن در اقتصاد ملی رو به افزایش است.

احمدوند تصریح کرد: برای رصد دقیق این روند و پایش مسیر تجاری‌سازی فناوری‌های نانو در بنگاه‌های اقتصادی، ستاد ویژه توسعه فناوری‌های نانو و میکرو از سال ۱۳۹۵ برنامه‌ای منظم و مستمر را با عنوان پیمایش بازار محصولات نانو ساخت ایران آغاز کرده است.

وی گفت: در همان سال مطالعاتی برای طراحی و تدوین روشی نظام‌مند جهت گردآوری و تحلیل داده‌های مالی شرکت‌های نانویی انجام شد و در این مطالعات با الهام از تجارب ملی و بین‌المللی در زمینه آمارهای اقتصادی و تحلیل اقتصاد بخشی، چارچوبی علمی و منسجم برای سنجش شاخص‌های اقتصادی فناوری نانو در کشور تدوین شد.

دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو افزود: از آن زمان تاکنون نه دوره از این طرح در کشور اجرا شده است. هدف این پیمایش تحلیل وضعیت اقتصادی شرکت‌های فعال در حوزه نانو، ارزیابی شاخص‌های اقتصادی سند توسعه فناوری نانو و بررسی روند صادرات محصولات این حوزه بوده است. احمدوند گفت: نتایج نهمین دوره این پیمایش به طور خلاصه به شرح ذیل است.

وی اظهار داشت: تا پایان سال ۱۴۰۳ تعداد ۱۷۳۵ محصول نانو توسط ۴۰۱ شرکت فعال در این حوزه تجاری شده و از واحد ارزیابی و نظارت ستاد فناوری نانو گواهی نانومقیاس دریافت کرده‌اند. مجموع بازار فروش این محصولات در سال ۱۴۰۳ نزدیک به ۹۷۳ هزار میلیارد ریال (معادل ۹۷.۳ همت) بوده که نسبت به سال قبل ۵۷ درصد رشد داشته است. همچنین بیش از ۱۰ درصد از این بازار یعنی معادل ۱۸۳ میلیون دلار را صادرات این محصولات تشکیل می‌دهد.

دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو گفت: معادل ارزی بازار فروش محصولات نانوی ساخت ایران بر اساس متوسط روزانه نرخ دلار در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۸۰۰ میلیون دلار ارزیابی شده است.

احمدوند افزود: در دوره چهار ساله گذشته بازار محصولات نانو ساخت داخل از ۲۰۰ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۰ به حدود ۹۷۳ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۳ رسیده که متوسط رشد سالانه ۷۲ درصدی را در این دوره نشان می‌دهد؛ رشدی که حدود ۳۱ درصد بالاتر از متوسط نرخ تورم سالانه کشور بر اساس اعلام رسمی مرکز آمار ایران بوده است.

وی گفت: حوزه‌های صنعتی حمل‌ونقل، عمران و ساختمان و نانومواد به ترتیب بیشترین سهم را از بازار محصولات نانو در سال ۱۴۰۳ داشته‌اند و بیش از یک‌چهارم بازار محصولات نانوی کشور مربوط به حوزه خودرو و حمل‌ونقل است. سه فناوری نانوکامپوزیت، نانوپوشش و نانوکاتالیست بیشترین سهم را در تولید محصولات نانوی ساخت ایران دارند.

وی اظهار داشت: در حوزه نفت و پتروشیمی بیش از ۹۰ درصد بازار را نانوکاتالیست‌ها تشکیل می‌دهند. فروش این کاتالیست‌ها نسبت به سال گذشته بیش از ۸۰ درصد افزایش یافته و بیش از ۱۲ درصد از کل بازار نانوی سال ۱۴۰۳ را شامل می‌شود.حدود ۱۵۰ شرکت با حجم فروش نانویی بالای ۱۰۰ میلیارد تومان در سال در کشور فعال هستند که ۹۳ درصد از حجم بازار نانوی ایران را در اختیار دارند.

وی همچنین افزود: حدود ۸۰ درصد از کل فروش نانوی سال ۱۴۰۳ مربوط به تنها ۱۵ نوع محصول است که هر یک فروشی بیش از هزار میلیارد تومان (یک همت) داشته‌اند. در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۸۳ میلیون دلار از محصولات نانوی ساخت ایران به ۶۳ کشور دنیا صادر شده است که عراق، ترکیه، هند، ونزوئلا، پاکستان و روسیه بیشترین سهم را داشتند و بیش از ۷۰ درصد از کل صادرات محصولات نانوی ایران به این کشورها بوده است.

احمدوند در تحلیل چند محصول گفت: محصولات نانوداروی ساخت ایران در ۹ سال گذشته حدود ۲۱ هزار میلیارد ریال فروش داشته‌اند که بیش از ۱۲ میلیون دلار آن صادرات بوده است همچنین در همین مدت با تولید این داروها از خروج ۶۳۶ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری شده است.

دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اظهار داشت: با تولید این نانوداروها و کاهش واردات آن‌ها، هزینه‌های درمان شامل هزینه کرد بیمار، اثرات جانبی روش‌های درمانی غیرنانویی و همچنین هزینه بیمه‌های درمانی بالغ بر ۵۹۰ میلیون دلار کاهش یافته است.

احمدوند گفت: با تولید انواع مختلف کاتالیست‌های نانویی از جمله کاتالیست آلومینای فعال، کاتالیست بازیابی سولفور، کاتالیست ریفرمینگ نفتا، متاناسیون و… نیاز به واردات آن‌ها از خارج تا حد زیادی رفع شده است.

وی افزود: در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۴ میلیون دلار از نانوکاتالیست‌های حوزه نفت و پتروشیمی ساخت ایران به کشورهای روسیه، ترکیه، عراق و ازبکستان صادر شده است؛ رقمی که حدود سه برابر صادرات این محصول راهبردی در سال ۱۴۰۲ بوده است.

دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو گفت: استفاده از سامانه نانوحباب در حدود ۱۵۰ هکتار گلخانه، واحدهای آب‌کِشتی (هیدروپونیک)، ۱۰ استخر پرورش ماهی و چندین تصفیه‌خانه فاضلاب شهری و صنعتی علاوه بر مجموع درآمد ۲۵۰۰ میلیارد ریالی برای شرکت‌های تولیدکننده این تجهیزات موجب افزایش ۱۲ درصدی تولید محصولات کشاورزی (صیفی‌جات)، افزایش ۱۰۰ درصدی ماهی پرورشی و کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی مصرف برق در این واحدها شده است همچنین ارزش مجموع این اثرات اقتصادی در سه سال گذشته بیش از ۳ میلیون دلار بوده است.